Συνέντευξη Ανδρέα Ξανθού στην εφημερίδα Real News και στον δημοσιογράφο Φοίβο Κλαυδιανό.
–Πώς σχολιάζετε τις εξελίξεις στη Μόρια μετά την πυρκαγιά. Υπάρχει κίνδυνος και υγειονομικής κρίσης, πέραν της ανθρωπιστικής;
Αυτό που εξελίσσεται στη Μόρια είναι μια μεγάλη ανθρωπιστική καταστροφή που αποδεικνύει με τραγικό τρόπο ότι τα κλειστά κέντρα κράτησης και ο εγκλεισμός, παράγουν ένταση, βία, απόγνωση και οδύνη. Και όχι προφανώς ασφάλεια, κοινωνική ή υγειονομική, όπως λέει η κυβέρνηση. Τώρα χρειάζεται μια μεγάλη παρέμβαση κρατικής μέριμνας, ευρωπαϊκής αρωγής και κοινωνικής αλληλεγγύης, για την ασφαλή μεταφορά αυτών των ανθρώπων σε κλειστά ξενοδοχεία της ενδοχώρας και σε αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και ατομικής υγιεινής. Αλλιώς η πιθανότητα να μετατραπεί η τραγωδία αυτή σε μείζον πρόβλημα Δημόσιας Υγείας, με πολλαπλή νοσηρότητα πέραν της covid-19, με τροφιμογενείς ή άλλες λοιμώξεις, είναι πολύ μεγάλη. Σχέδιο και φροντίδα χρειάζεται και όχι ξενοφοβικές, ρατσιστικές και μισαλλόδοξες κραυγές.
– Παρατηρούμε αντικρουόμενες απόψεις των ειδικών σχετικά με τον ενδεικνυόμενο αριθμό των παιδιών ανά τάξη. Γενικότερα, πιστεύετε ότι έχουν γίνει τα απαραίτητα για την έναρξη της σχολικής χρονιάς ή μπορεί η επιστροφή στα σχολεία να αποδειχθεί το αδύνατο σημείο μας;
Το άνοιγμα των σχολείων γίνεται με απροετοίμαστο και υγειονομικά επισφαλή τρόπο. Ο υποδιπλασιασμός ή έστω η σημαντική μείωση των μαθητών ανά τάξη, είναι κρίσιμη προϋπόθεση και προφανώς δεν αρκεί μόνο η χρήση μάσκας. Σ’αυτό η επιστημονική συνηγορία είναι νομίζω πλειοψηφική. Ελάχιστοι, όπως ο κ. Μαγιορκίνης, έσπευσαν να δώσουν επιστημονικό άλλοθι στην πολιτική επιλογή της κυβέρνησης να ανοίξουν τα σχολεία χωρίς σοβαρές παρεμβάσεις στις υποδομές, στη στελέχωση και στην οργάνωση των σχολικών συγκροτημάτων. Ελπίζουμε και ευχόμαστε να μην επιβεβαιωθούν σενάρια ανεξέλεγκτης διασποράς του SARS-CoV-2 σε εκπαιδευτικούς-μαθητές-οικογένειες. Αλλά οφείλουμε να ανησυχούμε και να επιμένουμε στην ενισχυμένη επιδημιολογική επιτήρηση σε τοπικό επίπεδο, με τη συνεργασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των δημόσιων δομών Εκπαίδευσης-Υγείας κάθε περιοχής.
– Ο ΣΥΡΙΖΑ ασκεί κριτική για το θέμα των τεστ, το τρόπο ανοίγματος του τουρισμού και πολλά άλλα. Πιστεύετε ότι η έως τώρα αντιμετώπιση της πανδημίας είναι γενικά πετυχημένη;
Η συνολική διαχείριση της πανδημίας, και στο υγειονομικό και στο οικονομικό σκέλος, είναι εκ του αποτελέσματος, αποτυχημένη. Δεν «Μείναμε Ασφαλείς» ως κοινωνία, η απομόνωση κρουσμάτων είναι στο όριο της απώλειας ελέγχου, το ΕΣΥ δεν «θωρακίστηκε», η Ελλάδα δεν αποδείχθηκε «ασφαλής τουριστικής προορισμός» και σοβεί ήδη μια μεγάλη οικονομική καταστροφή, με επιχειρηματικά λουκέτα, ανεργία και φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού που ζούσαν από τον τουρισμό. Τα πολιτικά και διαχειριστικά αντανακλαστικά της κυβέρνησης αποδείχθηκαν τραγικά ανεπαρκή. Ούτε success story υπάρχει ούτε σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Η κριτική για τα τεστ δεν αφορά μόνο τον αριθμό αλλά την σκανδαλώδη συναλλαγή του Υπουργείου Υγείας με συγκεκριμένο ιδιωτικό κέντρο και την μεγάλη οικονομική επιβάρυνση των πολιτών για τα τεστ που γίνονται εκτός ΕΣΥ.
– Βλέπουμε αντιδράσεις των επιχειρηματιών της εστίασης για τα μέτρα που έχουν επιβληθεί στον κλάδο. Μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικό;
Η αυστηροποίηση των περιοριστικών μέτρων είναι αποδεκτή και επιβεβλημένη, αρκεί να υπάρχει επαρκής επιστημονική τεκμηρίωση, καλή επιδημιολογική εικόνα, έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των τοπικών κοινωνών, των Δήμων, των επαγγελματιών για τα δεδομένα, τα σενάρια, την εκτίμηση κινδύνου. Και φυσικά, απαιτούνται πολύ στοχευμένα αντισταθμιστικά μέτρα στήριξης όσων πλήττονται. Μόνο έτσι μπορούν να προκύψουν κοινωνικές και πολιτικές συναινέσεις και συνειδητή συμμόρφωση των πολιτών. Η αυταρχική λογική των απειλών, της στοχοποίησης, των προστίμων και της επιβολής, ενοχλεί και προκαλεί.
– Πως σχολιάζετε τις οργισμένες αντιδράσεις που προκαλεί παγκοσμίως η υποχρέωση της χρήσης μάσκας;
Η συνωμοσιολογία, ο ανορθολογισμός και η παραδοξολογία σε περιόδους κρίσεων δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Το πρόβλημα είναι ότι στην περίπτωση της πανδημίας υπάρχει σοβαρή επίπτωση στη Δημόσια Υγεία από τέτοιες αντιδράσεις και κοινωνικά ανεύθυνες συμπεριφορές. Το κίνημα κατά της μάσκας ή κατά του εμβολίου για Cοvid-19 έχει σε όλο τον κόσμο κατά βάση ακροδεξιό πρόσημο και εδράζεται σε μια απολύτως εγωϊστική κουλτούρα, που στο όνομα της ελευθερίας του ατόμου αδιαφορεί για το συλλογικό κίνδυνο και υιοθετεί λογικές κοινωνικού δαρβινισμού. Η Πολιτεία δεν μπορεί να ανοίξει διάλογο με αυτές τις απόψεις, η επιστημονική κοινότητα όμως οφείλει να το κάνει και να τις αποδομήσει.
– Θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ να χτίσει ξανά τις σχέσεις του με τη λεγόμενη μεσαία τάξη ή η μείωση της φορολογίας είναι ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο;
Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να πείσει ότι έχει εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την κρίση, που αφορά τον κόσμο της εργασίας αλλά και τη μεσαία τάξη. Η κυβέρνηση αξιοποιεί την πανδημία ως ευκαιρία όχι μόνο για να συμπιέσει εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα αλλά και για να προχωρήσει σε ολιγοπωλιακή αναδιάρθρωση της αγοράς, που αυτονόητα πλήττει τη μικρομεσαία επιχείρηση. Το στοίχημα δεν είναι να μειωθούν τα φορολογικά έσοδα, αλλά να κατανεμηθούν δικαιότερα και να έχουν κοινωνική ανταποδοτικότητα. Περισσότερο και καλύτερο, όχι λιγότερο Δημόσιο Σύστημα Υγείας και Κοινωνικό Κράτος χρειαζόμαστε.
– Πως κρίνετε το γεγονός ότι οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν ελάχιστο κλείσιμο της ψαλίδας ανάμεσα στα δύο πρώτα κόμματα;
Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν σημαντικά μειωμένη εμπιστοσύνη στους χειρισμούς της κυβέρνησης και ανασφάλεια για την καθημερινότητα των απλών ανθρώπων, για την υγεία, την εργασία και το εισόδημα τους. Η «ψαλίδα» δεν φαίνεται – επί του παρόντος- να κλείνει, επειδή την κοινωνική δυσαρέσκεια και τη φθορά της κυβέρνησης δεν την κεφαλαιοποιεί πολιτικά ο ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί δεν έχει δώσει ακόμα το «σήμα» ότι είναι έτοιμος, ωριμότερος, με νέο προγραμματικό αφήγημα, με διεύρυνση της επιρροής του στα λαϊκά στρώματα, για να υπερασπιστεί αποτελεσματικά την κοινωνική πλειοψηφία από τις επιπτώσεις της κρίσης.
– Τι σηματοδοτούν οι αλλαγές που έγιναν στον κόμμα σας το τελευταίο διάστημα;
Σηματοδοτούν ένα restart σοβαρό, αξιόμαχο, βασισμένο στις αξίες της Αριστεράς και στις ανάγκες της κοινωνίας, μετά από μια πορεία αναμενόμενης εσωστρέφειας και αναστοχασμού.